Lên đồng hầu bóng đã được tìm hiểu dưới nhiều góc độ với những cách tiếp cận khác nhau. Tuy nhiên, chưa có công trình nào đặc biệt quan tâm đến quá trình vận động của nghi lễ lên đồng, cũng như chỉ ra được bản chất đích thực của nghi lễ với những biến đổi về tầng ý nghĩa và cách thức biểu hiện của nó từ khi xuất hiện tới nay. Nhưng phải công nhận rằng lên đồng là nghi lễ quan trọng của Tín ngưỡng thờ Mẫu và cũng là hình thức diễn xướng tâm linh trong sinh hoạt cộng đồng nên cần gắn bó với môi trường cộng đồng. Cho nên cần phải tuyên truyền cũng như quảng bá rộng rãi những giá trị văn hóa của tín ngưỡng và cần đưa Hầu đồng tiếp cận đông đảo mọi người.

Lên đồng từ góc nhìn khoa học

Cho đến nay, chưa có nhà khoa học nào thực sự khẳng định có hay không”sự tồn tại của một thế lực siêu nhiên trong việc xuất nhập hồn. Nhưng có lẽ điều đó xuất phát một phần từ lòng tin, sự tự ám thị, nhu cầu chữa bệnh và cả tâm lý phấn chấn, bí hiểm do chính các buổi lên đồng tạo ra. Theo như một số nhà khoa học thì lên đồng không phải là một trạng thái giả tạo, một trạng thái thôi miên hay một rối loạn phân ly mà nó chỉ là trạng thái biến đổi ý thức với đặc trưng ý thức bị thu hẹp và các đặc tính cá nhân được thay thế đặc tính thần linh đã được mô phỏng định hình trong các lễ hội. Không có người hầu đồng nào thấy hình ảnh thần thánh xuất hiện trước mắt và nhập vào mình.

 Lên đồng là một di sản văn hóa đặc sắc 

Lên đồng là một di sản văn hóa đặc sắc bởi ở sân khấu này tái hiện sống động các vị thần linh cũng như các nhân vật lịch sử. Lên đồng vừa là một hoạt động văn hóa, vừa là tín ngưỡng. Một điều đặc biệt là đạo Mẫu có thờ nhiều vị thần của các dân tộc thiểu số. Lên đồng đã tích hợp văn hóa của nhiều dân tộc thiểu số, đồng nghĩa với việc tái hiện lại âm nhạc hay điệu múa của các dân tộc này. Điều đó thể hiện sự bình đẳng, kết nối cộng đồng của người Việt.

Nghi lễ lên đồng những giá trị cơ bản

Trong nhiều hoạt động thực hành tôn giáo của người Việt thì lên đồng là một thực hành tôn giáo hết sức đặc biệt. Nó đặc biệt không chỉ bởi đó là thực hành thờ thánh Mẫu với những trang phục, hóa trang hết sức sinh động mà còn ở những khả năng có thể nâng đỡ con người tạo ra cho người thực hành một thứ quyền. Điều này tạo ra giá trị của nghi lễ và giải thích sự tồn tại bền bỉ quả nó qua bao năm tháng thăng trầm. Hơn nữa trong thực hành nghi lễ lên đồng đã tạo ra những cảm xúc mang tính thẩm mỹ cao. Sự xuất hiện dù là thật hay không thật của thánh thần trong nghi lễ thì trong tâm thế những người xung quanh dự lễ vẫn phải là quy tắc bất di bất dịch. Bên cạnh đó thực hành nghi lễ giống như một bảo tàng sống nó không chỉ bảo lưu lại quá khứ vàng son của lịch sử những ông hoàng bà chúa ở Việt Nam mà còn có tác dụng bảo tồn các di sản văn hóa dân gian người Việt.

Hiểu về nghi thức lên đồng

Nghi thức lên đồng trong sinh hoạt tín ngưỡng đạo Mẫu là một hình thức sinh hoạt văn hóa tâm linh của một số không nhỏ phụ nữ Việt Nam đương đại. Nghi thức lên đồng chính là sự huyền thoại hóa, bí ẩn hóa và tâm linh hóa thế giới xã hội thực tại. Trong khoảng thời gian sinh hoạt nghi thức này,thì tín đồ đạo Mẫu thể hiện niềm tin vào thế giới tâm linh thông qua việc thực hiện nghĩa vụ ngồi đồng hay còn gọi là hầu thánh. Họ tin là được thánh ban sức mạnh và niềm tin thông qua nghi thức này để họ có thể vượt qua những khó khăn thường nhật và vui sống. Như vây có thể thấy nghi thức lên đồng giúp đỡ người phụ nữ trong nhiều lĩnh vực của cuộc sống thay vì coi họ như những người ở tầng lớp thứ hai, thứ yếu trong xã hội. Lên đồng trong quan niệm của những người theo đạo Mẫu đã giúp họ ý thức về bản thân mình, khiến họ thấy tự tin hơn và có thể giải quyết hiệu quả hơn các vấn đề trong cuộc sống và có khả năng thay đổi mình và thay đổi người khác.

Loading...

Lên đồng là phần không thể thiếu của một tín ngưỡng tâm linh thuộc về dân tộc Việt Nam, mà chan hòa trong đó là những giá trị văn hóa, đạo đức, tinh thần đậm đà bản sắc dân tộc. Trong khi những khía cạnh khác nhau trong văn hóa Việt Nam đang dần mai một thì những người lên đồng chính là những người quản lý bảo tàng văn hóa Việt. Nhiệm vụ của mỗi chúng ta là phải tìm cách ngăn chặn những động cơ không tốt để thanh sạch hiện thực văn hóa này giúp Đạo Mẫu và lên đồng quay về đúng với giá trị, bản chất lành mạnh vốn có của nó.

Loading...