Đây là lễ hội hàng năm duy nhất của Phật giáo đã có từ thời Đức Phật còn tại thế. Đối với những người dân theo đạo Phật chắc chắn đại lễ dâng y mang một ý nghĩa hết sức to lớn, vừa thể hiện thiện tâm của người phật tử đối với việc hộ trì tăng đoàn, vừa có thể tạo nên niềm vui lớn trong mùa lễ hội cho người phật tử tại gia, đồng thời đại lễ dâng y cũng còn nhắc nhở cho hàng phật tử xuất gia luôn nhớ về và trân trọng tấm lòng của đàn tín.
Nguồn gốc lễ dâng y
Sau khi an cư, Đức Phật mới cho phép nới lỏng một số giới luật để tăng đoàn được lưu lại, may vá y phục mới trước khi tiếp tục lên đường hành pháp. Cũng chính tại đây thì nữ thí chủ Visakha một trong hai bậc hộ pháp của Phật giáo đã dâng y cho chính Đức Phật lần đầu tiên.
Ý nghĩa lễ dâng y
Đại lễ dâng y có một ý nghĩa hết sức to lớn như một cơ hội tốt rất hiếm có và đặc biệt vô cùng hi hữu bởi sau một mùa an cư kiết hạ, chư tỳ kheo tăng đã an cư nhập hạ suốt 3 tháng mùa mưa tại một nơi nào đó và chỉ được phép thọ nhận tấm y của thí chủ một lần duy nhất trong ngày hôm ấy, chính trong mùa lễ dâng y ấy mà thôi. Cho nên của báu của lễ dâng y đặc biệt hơn các buổi lễ làm phước thiện bố thí cùng dường khác đến chư tỳ kheo tăng. Hơn nữa ý nghĩa của lễ dâng y luôn kiên định và không chỉ đơn thuần nhằm khích lệ tín đồ phật tử thực thi đại hạnh bố thí, tri ân công đức của Đức Phật cũng như công đức hàng phật tử hộ trì phật pháp… mà ẩn sau đó còn để nhắc nhở chính những phật tử nhớ về công đức của đàn tín. Đại lễ không chỉ tạo nên nhiều thuận duyên cho những phật tử tại gia dâng y mà ngay cả với người xuất gia mang nhiều ý nghĩa. Điều này có thể hiểu là, việc thụ y đúng thời hay đúng pháp đã là một thắng duyên cho chư tăng trong mùa an cư. Ngoài ra, việc này cũng sẽ sinh công đức bởi nhắc nhở chư Tăng tránh việc đam mê thụ hưởng, không chỉ nguy hiểm cho chính bản thân mà còn tác hại đến những người khác.
Quả báu việc dâng y
Người cúng dường lễ dâng y chắc chắn sẽ có phước từ kiếp này đến kiếp thành Phật thì mình có quả phước sống lâu, sắc đẹp, an vui hay sức mạnh cũng như trí tuệ sáng suốt. 4 quả phước này cụ thể quả thì sắc đẹp là chính yếu. Đức Phật dạy người bố thí y phục cho sắc đẹp hay an vui cũng có khi là sức mạnh. Người cúng y có phước hữu lậu là dung sắc thù thắng. Cho nên, người bố thí y phục chắc chắn sẽ đẹp, còn nổi tiếng trong nhà trong phường hay thành phố là do chính tâm bố thí của mình.
Nghi thức dâng y
Theo quy định, thì mỗi chùa chỉ được tổ chức đại lễ dâng y một lần vào bất cứ ngày nào trong vòng một tháng ngay sau mùa an cư kết thúc. Đại lễ dâng y có thể do tăng đoàn tổ chức hoặc do chính hàng phật tử tại gia tổ chức. Khi tăng đoàn hay sư tăng được nhận y do phật tử dâng cúng nên còn gọi là thụ y, chùa sẽ thông báo với các phật tử tại gia để chuẩn bị. Khi phật tử tại gia đứng ra tổ chức thì được gọi là lễ dâng y, thường do một thí chủ đứng đầu khởi xướng và mời các thí chủ khác cùng tham gia những lúc như vậy thí chủ sẽ có trách nhiệm thông báo với tăng đoàn để các sư làm lễ thụ y. Trong dịp lễ dâng y diễn ra, y áo và các vật cúng dường khác được phật tử đặt vào mâm rồi đội lên đầu để tỏ lòng kính ngưỡng tam bảo tiếp sau đó sau đó đi diễu hành trong thôn xóm cũng như làng mạc trước khi đến chùa để dâng lên chư tăng. Khi tiến hành lễ dâng y, các phật tử không trực tiếp tự tay dâng y mà đặt y trước mặt chư tăng. Tất cả chư tăng phải nhớ chỉ nhận bằng cách im lặng chứ không dùng tay thụ nhận. Một quy định bắt buộc trong lễ dâng y đó chính là chỉ được thực hiện tại các chùa có chư tăng nhập hạ và chỉ cúng dường đến đại chúng tất cả chư tăng chứ không dâng trực tiếp cá nhân một sư tăng nào cả. Điều này như là thể hiện ý nguyện hộ trì tam bảo của người phật tử tại gia đối với tăng đoàn.
Lễ dâng y đã trở thành một nét đẹp trong văn hóa của những tín đồ theo Phật giáo mặt khác đại lễ là dịp để tôn vinh những giá trị truyền thống từ thời Đức Phật, đồng thời cũng là dịp để hàng phật tử xuất gia và tại gia tri ân công đức Đức Bổn sư cũng như tạo tác duyên nghiệp trở nên những thắng duyên trong phật pháp. Mỗi một mùa an cư kiết hạ qua đi là tất cả chúng phật tử lại nhớ về đại lễ dâng y như một hạnh nguyện lớn trong đời.
