Chùa Hương Lãng có tên chữ là Thạch Quang Tự hay còn gọi là chùa Lạng thuộc Hương Lãng, xã Minh Hải, huyện Vân Lâm, tỉnh Hưng Yên.
Lịch sử
Tương truyền chùa do Thái Ỷ Lan xây dựng từ thế kỷ XI. Chùa được dựng vào thời Lý, khoảng năm 1115. Đây là một trong 72 ngôi đền, chùa do Lê Hậu lập nhằm giải oan cho 72 cung nữ đời Vua Lý Thánh Tông.
Chùa có quy mô lớn, gồm nhiều tòa, bố cục kiến trúc kiểu công ngoại quốc. Từ ngoài vào là Tam quan, có ba lối vào, rồi bậc tam cấp dẫn lên một phẳng. Từ cấp này lên cấp thứ hai cũng có ba lối lên. cấp thứ ba là khu chính, bao gồm tăng, nhà hội đồng, Phật điện.
Chùa bị sụp đổ năm 1954. Chùa còn để lại một số di vật thời Lý, thời Trần như cột đá, sấu đá và đặc biệt là tượng sư tử. Tượng là thành phần của một phiến đá rất lớn dài 2,8m, rộng 1,5m, cao 0,9m được dùng làm bệ cho một pho tượng (nay không còn). Người ta chỉ chạm, gọt 2 đầu của phiến đá, biến thành phần đầu và phần sau của một linh thú, người địa phương gọi đó là “Ông Sấm”. Chùa có mười đôi tay vịn bằng đá, chạm phượng chồn, hoa cúc dây; bốn cột đá vuông bốn góc đỡ các xà bằng đá của công trình trước mười con chồn đá đặt ở các bậc thềm. Cạnh đó có nhiều họa tiết trang trí như phượng cánh, hoa cúc dây mang nghệ thuật đời Lí cùng một tấm bia đá ghi lại việc trùng tu chùa thế kỷ XVI.
Tượng sư tử, các bức tay vịn bằng đá tại chùa là những tác phẩm điêu khắc đá vô giá thời Lý hiện còn lại ở Việt Nam.
Khu phế tích này đã được Bộ Văn hóa – Thông tin công nhận là Di tích lịch sử – văn hóa quốc gia.
