Chùa Nành còn có tên là chùa Pháp Vân hay tên dân dã là chùa Cả, thuộc làng Nành, xã Ninh Hiệp, huyện Gia Lâm, ngoại thành Hà Nội.
Chùa Nành còn có cái danh là “Bắc Giang đệ nhất Thiền môn”. Chùa là một trong bốn ngôi chùa thờ Tứ Pháp vào loại lớn nhất ở miền Bắc Việt Nam. Chùa được xây dựng vào thời nhà Lý. Quy mô của chùa khá lớn, bao gồm: Thủy đình, Tam quan, Tiền đường, cầu, Tam Bảo, Tả vu, Hữu vu, Nhà tổ, điện Mẫu và khu phụ. Chùa còn có nhiều di vật của thế kỷ XVII, XVIII, như chuông đồng (1653), khánh đồng (1733), 3 tấm bia đá cùng nhiều pho tượng gỗ phủ sơn rất quý như bộ tượng Tam thế Phật (tượng cao 0,8m, tòa sen và đế cao 0,7m), tượng Tuyết Sơn (cao 0,73m), tượng Bát bộ Kim cương (cao 1,56m), tượng Thập Điện Minh Vương (cao 1,35m), tượng Thập bát La Hán (cao l,08m), tượng Bà Nành… Chùa được xếp hạng Di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia của Việt Nam từ năm 1989.
Lễ hội chùa Nành
Hội chùa Nành cũng là một trong những lễ hội đặc sắc ở Hà Nội. Hội được tổ chức từ mồng 4 đến mùng 6 tháng 2 (âm lịch) hằng năm. Tại hội chùa, các trò chơi dân gian được tổ chức sôi nổi, như: Bơi thuyền, thi nấu cơm, thi nâng cây phan. Cây phan là một bó khoảng 60 cây tre để nguyên cả thân và ngọn. Dân chúng tin rằng, cuộc sống ấm no của cả làng phụ thuộc nghệ thuật nâng cây phan. Vì vậy, các trai làng thường phải luyện tập nâng cây phan trước ngày lễ hội. Sau các nghi lễ là các trò chơi khác thể hiện tín ngưỡng, như cầu mưa, cần nước, cầu phồn thực của cư dân với nền nông nghiệp lúa nước ở đồng bằng sông Hồng. Hội chùa Nành có thể so sánh với các lễ hội khác ờ khắp nơi trên mọi miền đất nước, là một trong những lễ hội còn giữ được nét sinh hoạt văn hóa mang đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc. Chùa Nành đã được Bộ Văn hóa Thông tin xếp hạng là Di tích kiến trúc nghệ thuật.
